تب خال
تب خال عبارت است از یک عفونت ویروسی مسری و شایع (ویروس هرپس سیمپلکس یا HSV-1). تب خال گاهی با زرد زخم اشتباه گرفته می شود. در این بیماری معمولا لب ها، لثه ها و ناحیه دهان، ندرتاً قرینه، و گاهی ناحیه تناسلی گرفتار می شوند.
علایم شایع
پیدایش تاول های بسیار کوچک و دردناک معمولا در اطراف دهان و گاهی روی ناحیه تناسلی. این تاول ها گروهی ظاهر می شوند و در اطراف هر کدام یک حلقه قرمز وجود دارد. داخل این تاول ها مایع وجود دارد. اما پس از مدتی تاول ها خشک شده و ناپدید می شوند. اگر چشم نیز دچار عفونت شود، علایمی چون درد و قرمزی چشم، احساس این که در چشم چیزی وجود دارد، حساسیت به نور و اشک ریزش بروز می کنند.
علل بیماری
عفونت با ویروس هرپس که به پوست تهاجم می کند و غالباً پیش از ایجاد عفونت فعال تا ماه ها یا سال ها درآنجا باقی می ماند. اغلب افراد پادتن هایی را بر علیه ویروس تولید می کنند که موجب کنترل ویروس می شوند مگر این که عوامل خطر وجود داشته باشند. ویروس از طریق تماس فرد به فرد یا تماس با ترشحات بزاقی، چشمی، ادرار یا مدفوع انتقال می یابد. تاول ها و زخم های تب خال تا زمانی که بهبود نیافته باشند مسری هستند چه در موقع اولین بروز تب خال و چه در شعله ور شدن های مجدد آن.
عوامل افزایش دهنده خطر
1- در نوزادان و کودکانی که اگزما دارند.
2- استرس فیزیکی یا عاطفی
3- زیاد قرار گرفتن در معرض آفتاب
4- دوره خونریزی قاعدگی
5- مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی
6- مراجعه به دندانپزشکی که معمولا دهان حین انجام کار بیش از حد معمول باز می شود.
7- وجود یک بیماری که مقاومت بدن را کاهش داده باشد حتی سرماخوردگی ، ناراحتی خفیف گوارشی، یا تب به هر علت.
پیشگیری
1- از تماس فیزیکی با افرادی که ضایعات فعال دارند خودداری کنید.
2- به هنگام تب خال، برای جلوگیری از انتقال ویروس، دستان خود را مرتب بشویید.
عواقب مورد انتظار
بهبود خود به خودی در عرض چند روز تا یک هفته و گاهی بیشتر، عود تب خال امری معمول است ویروس برای تمام عمر در بدن باقی می ماند اما معمولا در حالت خفته قرار دارد.
عوارض احتمالی
1- عفونت شدید و گسترش در بیماران اگزمایی
2- اختلال دایمی بینایی، در صورتی که عفونت چشمی هرپس درمان نشود.
3- ندرتاً مننژیت (عفونت یا التهاب پرده های مغز) یا آنسفالیت (عفونت یا التهاب خود مغز).
توصیه های پزشکی
1- مایعات خنک بنوشید یا بستنی یخی بجوید تا ناراحتی کمتر شود.
2- در 24 ساعت اول پس ظاهر شدن ضایعات پوستی، یک تکه یخ را تا حدود یک ساعت روی محل قرار دهید این کار ممکن است باعث تسریع بهبودی شود.
3- به هیچ وجه چشم دچار عفونت هرپسی را نمالید یا نخارانید.
4- برای پیشگیری از شعله ور شدن مجدد بیماری، زمانی که قرار است مدت زیادی را در بیرون از خانه بگذرانید روی لب های خود پماد اکسید روی یا کرم ضد آفتاب بمالید.
5- سعی نکنید چشم دچار عفونت با ویروس هرپس را خود درمانی کنید. به خصوص با پماد یا قطره کورتیزونی. ترکیبات کوزتیزونی باعث رشد بیشتر ویروس هرپس در قرنیه می شوند.
6- تنها باید از تماس نزدیک، به خصوص بوسیدن خودداری شود تا موقعی که ضایعات کاملا بهبود یابند. از تماس با نوزادان یا بیمارانی که داروهای سرکوب کننده ایمنی مصرف می کنند خودداری کنید. (استعداد ابتلای آنها به عفونت زیادتر است).
7- اگر دچار علایم جدید و بدون توجیه شده اید یا اگر یکی از موارد زیر همراه با تب خال رخ دهد علایم عفونت باکتریایی ثانویه، مثل تب، وجود چرک به جای مایع روشن در داخل تاول ها، سر درد، و درد عضلانی، به پزشک مراجعه کنید.
گردآوری و تنظیم :نایس کلوب
برگرفته از کتاب علل، علایم و تشخیص بیمار ی های پوست، صورت و مو ، مولف: بهزاد خراد زیر نظر دکتر علیرضا خرمی
